Choć w Polsce joga zyskuje popularność dopiero od kilkudziesięciu lat, to nie można zapominać, iż jest to antyczna praktyka. Dowody na jej obecność w kulturze Doliny Indusu sięgają aż 5000 lat wstecz. Fakt, że przetrwała tak długo najdobitniej świadczy o tym, jak potężny, pozytywny wpływ wywiera joga na ciało, umysł i ducha. Chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o jej najwcześniejszych początkach i o najnowszych stylach? Czytaj dalej!
Początki jogi
Pierwszymi dowodami na praktykowanie jogi na terenie obecnych Indii, Pakistanu i Afganistanu, mają zarówno charakter obrazowy, jak i słowny. Są to postacie wyobrażone w jogicznych pozycjach, znajdujące się na ważnych państwowych artefaktach (np. na pieczęciach), jak również teksty tzw. Wed – czyli ksiąg uważanych za święte przez wyznawców hinduizmu. Słowo „joga” oznaczające „jarzmo” rozumiane jako dyscyplinowanie ciała i umysłu, pojawia się w Rigwedzie, czyli najstarszej z wed.
Największy nacisk w pierwszych kilkunastu wiekach jogi kładziony jest na ascezę, obejmującą m.in. długie trwanie w pewnych ustalonych pozycjach, co stanowi swoistą ofiarę dla bóstw.
Joga przedklasyczna
Wedy były tekstami o charakterze ezoterycznym, niezbyt zrozumiałymi dla zwykłego człowieka, dla którego ścieżka doskonalenia się pozostawała zamknięta. Zmiana nastąpiła dopiero ok. 3500 lat temu wraz z pojawieniem się upaniszad – najnowszych wed, prostszych i postulujących bardziej osobistą relację z bóstwami.
Rozwijają się techniki kontemplacyjne, coraz większe znaczenie zyskuje aktywna praca z oddechem. Warto nadmienić, że zmiany te następują przed ok. 1000 lat, w bardzo burzliwych czasach wojen, przewrotów i łączenia się państw oraz kultur. Joga zaczyna stanowić wartość nadrzędną, ponad granicami i wyznaniami.
Joga epicka
Ok. 2500 lat temu tempo rozwoju jogi wyraźnie przyspiesza. Joga łączy się z filozofią sankhja, zgodnie z którą świat powstał dzięki operowaniu Wyższej Jaźni (Purusza) materią, czyli naturą (praktiri). Podczas gdy sankhja pozostaje zarezerwowana dla mistrzów, którzy nie muszą się troszczyć o życie doczesne, joga jest sposobem na poznanie świata i siebie dostępną dla wszystkich, którzy chcą poświęcić czas i energię na praktyki fizyczne, oddechowe i duchowe.
Celem jogi staje się dotarcie do boskości. Można to rozumieć na dwa sposoby: jako mistyczne zjednoczenie z bóstwem, ale także jako osiągnięcie maksymalnego dla każdej jednostki poziomu rozwoju.
Joga klasyczna
Okres klasyczny w jodze to czas między ok. 2200 a 1500 lat temu. Dochodzi do ogromnego postępu, jakim jest opisanie i sklasyfikowanie technik jogi przez nauczyciela Patańdżaliego w dziele Jogasutry. Patańdżali rozwinął też dzieło o własne pomysły i koncepcje, które mają prowadzić do pełnego rozwoju duchowego.
Ze względu na dość hermetyczny język, Jogsutry doczekały się licznych interpretacji. Osiem członów koncepcji Patańdżali, znanych jako ashtanga joga, przetrwało do dziś i nadal stanowi podstawę praktyk.
Joga postklasyczna
Kolejny czas dynamicznego rozkwitu jogi to okres postklasyczny – czyli lata ok. 500 – 1900. Na początku innowacje wprowadzano głównie w ojczyźnie jogi, ale wraz z rosnącą mobilnością, nauki zaczęły po raz pierwszy trafiać na Zachód – wtedy jeszcze raczej jako egzotyczna nowinka.
To wówczas wyklarowały się założenia hatha jogi – czyli połączenia asan z ćwiczeniami oddechowymi w postaci płynnych praktyk, dostępnych również dla zorganizowanych grup uczniów. Najważniejszą zmianą było prawdopodobnie odejście na gruncie filozoficznym od materialno-spirytualistycznego dualizmu świata, na rzecz połączenia wszystkich aspektów życia w ramach jednej, wyższej Jaźni. Koncepcja ta, postulująca holistyczny rozwój ciała, umysłu i ducha człowieka, jest aktualna do dziś.
Joga współczesna
Od 1900 r. joga upowszechniła się niemal na całym świecie. Powstały liczne szkoły, dzięki którym praktyki stały się bardziej zrozumiałe i łatwiej dostępne. Joga przestała być łączona z konkretnym systemem wyznaniowym, jako że stanowi ona wartość dla każdego człowieka.
Innowacje pojawiają się do dziś. Powstają grupy zajęciowe dla początkujących i zaawansowanych, dla kobiet w ciąży, dla seniorów, dla dzieci. Bardzo ciekawą opcją jest możliwość uczestnictwa w zajęciach online, dostępna np. tutaj: joga w agabera.com.
Obecnie joga traktowana być powinna jako dobro międzynarodowe. Praktyka asan, ćwiczeń oddechowych i medytacji realnie poprawia jakość życia, otwierając nas na zdrowie, szczęście i dobrobyt.
0 komentarzy